Η 3η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, με τον γενικό τίτλο «Παλιές Διασταυρώσεις-Make it new», συστήνεται στο κοινό από τις 18 Σεπτεμβρίου έως τις 18 Δεκεμβρίου 2011 στη Θεσσαλονίκη. Η διοργάνωση της Μπιενάλε για το 2011 διαφοροποιείται από τις προηγούμενες, όχι μόνο ως προς το χώρο ενδιαφέροντός της και το χρόνο διεξαγωγής της, αλλά και ως προς τους φορείς που συμμετέχουν σε αυτή. Το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ηγείται της ομάδας διοργάνωσης, η οποία αποτελείται από τα μουσεία-μέλη της «Κίνησης 5 Μουσείων Θεσσαλονίκης» (5Μ): Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Η διοργάνωση υπό τον γενικό τίτλο «Παλιές Διασταυρώσεις-Make it new», δίνει έμφαση στην περιοχή της Μεσογείου και αποτελείται από κεντρικό και παράλληλο πρόγραμμα δράσεων, με εκθέσεις, ένα εργαστήρι νέων καλλιτεχνών, ένα φεστιβάλ performance, συνέδρια και ένα συμπόσιο.
Η 3η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μακεδονία-Θράκη 2007-2013, με τελικό δικαιούχο το ΚΜΣΤ και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Ευρωπαϊκής Ανάπτυξης).
Η διοργάνωση συμμετέχει στο πρόγραμμα «Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι Πολιτισμών» του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, με θέμα για το 2011 τη Μέση Ανατολή, ενώ υποστηρίζεται από το Δήμο Θεσσαλονίκης και την Αντιδημαρχία Πολιτισμού, Τουρισμού και Παιδείας, καθώς και από πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς φορείς.
Διεύθυνση: Κατερίνα Κοσκινά, Ιστορικός Τέχνης-Μουσειολόγος, Πρόεδρος Δ.Σ. του ΚΜΣΤ
Μέλη της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής:
-Catherine David, Ιστορικός Τέχνης-Επιμελήτρια
-Maria Rosa Girace Pieralisi, Διευθύντρια Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης
-Jessica Morgan, Επιμελήτρια Σύγχρονης Τέχνης
-Γιάννης Κουνέλλης, Καλλιτέχνης
-Ντένης Ζαχαρόπουλος, Θεωρητικός Τέχνης
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
«Ο ΓΚΡΕΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΡΕΜΑ» (“A ROCK AND A HARD PLACE”)
Επιμελητές: Paolo Colombo, Mahita El Bacha Urieta, Μαρίνα Φωκίδη
Οι επιμελητές του κεντρικού προγράμματος της 3ης Μπιενάλε Paolo Colombo, Mahita El Bacha Urieta, Μαρίνα Φωκίδη, ανταποκρινόμενοι στις τρέχουσες κοινωνικές, πολιτικές συνθήκες στην περιοχή της Μεσογείου, και όχι μόνο, αναφέρουν στο βασικό, ιδεολογικό τους κείμενο για τη διοργάνωση: «Στις τρέχουσες συνθήκες της αυξανόμενης αστάθειας που εγκυμονούν υποσχέσεις και κινδύνους, ο τίτλος «Ο Γκρεμός και το Ρέμα», αποκτά μια ιδιάζουσα δυναμική καθώς συλλαμβάνει την αίσθηση του εύθραυστου και του επικίνδυνου που κυριαρχούν στις ευρύτερες πολιτικές που ασκούνται στον χώρο της Μεσογείου αλλά και στην ψυχολογία του ίδιου του ατόμου. Υπό την επίδραση του υποβόσκοντα κινδύνου και μιας αμλετικού τύπου αμφιβολίας, σύγχρονοι καλλιτέχνες παράγουν έργα, τα οποία χαρακτηρίζονται συχνά από μια αμυντική, ειρωνική διάθεση.»
Χώροι
Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Μονή Λαζαριστών), Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (ΚΜΣΤ, Αποθήκη Β1, Λιμάνι), Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ, Αλατζά Ιμαρέτ, Γενί Τζαμί, Κάζα Μπιάνκα, Μπαζάρ Χαμάμ, Μπέη Χαμάμ
ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Στο παράλληλο πρόγραμμα της διοργάνωσης εντάσσεται μία σειρά εκθέσεων από τα μουσεία-μέλη της Κίνησης 5Μ Θεσσαλονίκης, ένα εργαστήρι νέων καλλιτεχνών, ένα φεστιβάλ performance, συνέδρια και ένα συμπόσιο. Εν συντομία:
«Οι Εβραίοι στη Θεσσαλονίκη. Ανεξίτηλα σημάδια στον χώρο.»
Η αφήγηση της έκθεσης ξεκινάει από την αρχαιότητα, με τους Ρωμανιώτες (ελληνόφωνοι Εβραίοι,) και συνεχίζει στον Μεσαίωνα με την άφιξη των Ασκεναζίμ (γερμανόφωνοι Εβραίοι) και βέβαια με το μεγάλο κύμα των Σεφαραδιτών Εβραίων που φθάνουν στη Θεσσαλονίκη το 1492. Παρουσιάζεται η οργάνωση και η ακμή των Εβραίων τους αμέσως επόμενους αιώνες (συνοικίες, συναγωγές, επαγγέλματα κλπ) αλλά και η ανακοπή της ακμής από τον 17ο αι. και το κίνημα του Σαμπετάι Σεβή που οδήγησε στον εκμουσουλμανισμό πολλούς Εβραίους (ντονμέδες).
Έμφαση δίνεται στη νέα μεγάλη περίοδο ακμής από τα μέσα του 19ου και εξής, οπότε η οικονομική δραστηριότητα των Εβραίων βρίσκεται στο απόγειό της. Ένα σημαντικό μεταίχμιο βρίσκεται στα 1917, οπότε με τη μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης καίγεται μεγάλο μέρος των εβραϊκών σπιτιών και επιχειρήσεων. Ακολουθεί το Ολοκαύτωμα, το οποίο οδήγησε στον βίαιο αποδεκατισμό των Εβραίων της Θεσσαλονίκης.
Η έκθεση κλείνει με τους Θεσσαλονικείς Εβραίους της σημερινής εποχή, τα ιδρύματα, την οικονομική και κοινωνική τους δραστηριότητα.
Η έκθεση εντάσσεται στο πρόγραμμα του ΥΠΠΟΤ «Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι Πολιτισμών».
«Βυζάντιο & Άραβες»
Στην έκθεση «Βυζάντιο & Άραβες» θα παρουσιαστούν οι σχέσεις και αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στο Βυζάντιο και τους Άραβες από τον 7ο αι. έως τον 1453 (άλωση της Κωνσταντινούπολης) με στόχο την ανάδειξη πτυχών και των δυο πολιτισμών. Σε θεματικές ενότητες θα παρουσιαστεί η ταυτότητα των Αράβων, η γέννηση της νέας θρησκείας του Ισλάμ και τα χαλιφάτα, η εξάπλωσή τους στην αραβική χερσόνησο και στη Μεσόγειο, οι πολιορκίες της Κωνσταντινούπολης και η άλωση της Θεσσαλονίκης το 904. Θα θιγούν επίσης θέματα όπως οι μάχες με τους Άραβες και η δημιουργία της ακριτικής παράδοσης με αναφορά στο Διγενή Ακρίτα.
Ταυτόχρονα θα παρουσιαστούν οι ειρηνικές συναλλαγές και οι αλληλεπιδράσεις των δυο πολιτισμών στους τομείς των γραμμάτων, των επιστημών και της τέχνης.
Η έκθεση θα περιλαμβάνει πάνω από 100 έργα όπως: εικόνες, χειρόγραφα, κοσμήματα, νομίσματα, κεραμικά και γλυπτά, από τις συλλογές του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού και επιλεγμένα αντικείμενα από δημόσια και ιδιωτικά μουσεία και Εφορείες αρχαιοτήτων της Ελλάδας και θα πλαισιώνεται από εποπτικό υλικό.
Η έκθεση εντάσσεται στο πρόγραμμα του ΥΠΠΟΤ «Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι Πολιτισμών».
Έκθεση Jan Fabre
Με αφορμή τη συμμετοχή του ΚΜΣΤ στην παρουσίαση του νέου έργου του Jan Fabre στην 54η Μπιενάλε της Βενετίας (04-06-27.11.2011) με τίτλο “Pietas”, θα παρουσιαστούν έργα και οπτικοακουστικό υλικό από τη δουλειά του γνωστού Φλαμανδού καλλιτέχνη στη Θεσσαλονίκη.
«Roaming Images»
Το “Roaming Images” είναι ένα νομαδικό forum που φέρνει σε επαφή την Ανατολή και τη Δύση, μέσα από τη διερεύνηση διαφορετικών εννοιών της εικόνας, καθώς και των ιδεολογικών και γεω-πολιτισμικών συνθηκών όπου αυτές καλλιεργήθηκαν. Σύγχρονοι καλλιτέχνες καλούνται να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με την πολιτιστική κληρονομιά της αραβικής χερσονήσου και της Ανατολικής Μεσογείου ως τόπων με μακρόχρονη καλλιτεχνική και πολιτιστική σύγκλιση. Η έννοια της εικόνας γίνεται το παγκόσμιο όχημα που μας αφηγείται τον τρόπο που μιλάμε, που σκεφτόμαστε και ακόμη πώς οραματιζόμαστε το μέλλον.
Το “Roaming Images” είναι ένα project σε εξέλιξη: διαφορετικές δράσεις (site-specific projects, δημόσιες παρεμβάσεις, διαλέξεις, εργαστήρια κ.λπ.) πρόκειται να πραγματοποιηθούν σε διάφορες πόλεις-σταθμούς, κατά μήκος της νοητής διαδρομής που συνδέει το Muscat (Oman) με τη Θεσσαλονίκη (Ελλάδα), σε συνεργασία με τοπικούς φορείς, ιδρύματα και συνεργάτες και με τη συμμετοχή ντόπιων καλλιτεχνών, συγγραφέων και επιστημόνων. Η έκθεση που θα παρουσιαστεί το Σεπτέμβριο στη Θεσσαλονίκη θα περιλαμβάνει επιλογές από τις δράσεις αυτές, μαζί με την τεκμηρίωσή τους, καθώς και έργα τέχνης καλλιτεχνών που δουλεύουν σ’ αυτή την ευρεία γεωγραφική περιοχή.
Το project εντάσσεται στο πρόγραμμα του ΥΠΠΟΤ «Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι Πολιτισμών».
«Θραύσματα και σπαράγματα από τη Φουστάτη»
Το Τελλόγλειο Ίδρυμα πρόκειται να φιλοξενήσει την έκθεση με τίτλο «Θραύσματα και σπαράγματα από τη Φουστάτη». Η Φουστάτη, η οποία αποτελεί σήμερα τμήμα του παλαιού Καΐρου υπήρξε η πρώτη πρωτεύουσα της Αιγύπτου την περίοδο της κυριαρχίας των Αράβων (7ος αιώνας), και ήκμασε ως τον 12ο αιώνα. Είναι επίσης γνωστή για τα αρχαιολογικά κατάλοιπα που ήρθαν στο φως τα τελευταία εκατό χρόνια.
Τα ευρήματα αυτά, που προέρχονται από τους πλούσιους αποθέτες της, προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες για το ένδοξο παρελθόν της πόλης και κοσμούν τις προθήκες σημαντικών μουσείων, όπως το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης της Αθήνας, αλλά και ιδιωτικές συλλογές.
Η έκθεση εντάσσεται στο πρόγραμμα του ΥΠΠΟΤ «Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι Πολιτισμών».
Read more...
