ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Ο ΓΚΡΕΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΡΕΜΑ» (A ROCK AND A HARD PLACE)
Δευτέρα 18 Απριλίου 2011
ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΩΝ
Paolo Colombo, Mahita El Bacha Urieta, Μαρίνα Φωκίδη
Στις τρέχουσες συνθήκες της αυξανόμενης αστάθειας που εγκυμονούν υποσχέσεις και κινδύνους, ο τίτλος του κεντρικού προγράμματος της 3ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης A Rock and A Hard Place / Ο Γκρεμός και το Ρέμα αποκτά μία ιδιάζουσα δυναμική. Συλλαμβάνει την αίσθηση του εύθραυστου και του επικίνδυνου, χαρακτηριστικά που κυριαρχούν στις ευρύτερες πολιτικές που ασκούνται στον χώρο της ανατολικής Μεσογείου αλλά και στην ψυχολογία του ίδιου του ατόμου.
Ο τίτλος αναφέρεται στην έκφραση “Betweeen a Rock and a Hard Place” (Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα) η οποία υποδηλώνει τα ψυχολογικά, κοινωνικά και πολιτικά διλήμματα που συχνά προτείνουν οδυνηρές εναλλακτικές. Το ρητό αυτό προέρχεται από την Ελληνική μυθολογία και συγκεκριμένα από την «Οδύσσεια». Στην προσπάθειά του να επιστρέψει στην πατρίδα του, ο Οδυσσέας πρέπει να περάσει ανάμεσα από τη Σκύλα και τη Χάρυβδη. Η Σκύλα ήταν ένα τρομερό, ανθρωποφάγο τέρας που επιτίθονταν πάνω από τα βράχια -the rock (ο γκρεμός)- ενώ η Χάρυβδη ήταν μία υποχθόνια δίνη -the hard place (το ρέμα). Η ανθρωπότητα είναι ικανή τόσο για μεγάλες χαρές όσο και για μεγάλες δυστυχίες. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις, καθώς όλα τα πιθανά αποτελέσματα συνεπάγονται κάποιο βαθμό δυσφορίας ή κάποιο τίμημα. Ο χώρος ανάμεσα στον γκρεμό και στο ρέμα είναι όντως μία επισφαλής και εφήμερη τροχιά η οποία, παραδόξως, έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί σε μία θετική και παραγωγική μετάβαση.
Υπό την επίδραση του υποβόσκοντα κινδύνου και μίας αμλετικού τύπου αμφιβολίας, σύγχρονοι καλλιτέχνες παράγουν έργα, τα οποία συχνά χαρακτηρίζονται από μία αμυντική, ειρωνική διάθεση. Ξεπερνώντας τις ισχυρές, εικονικές χειρονομίες και τις υπεραπλουστευμένες πολιτικές δηλώσεις του παρελθόντος, η ενότητα των εκθέσεων με τίτλο A Rock and a Hard Place / Ο Γκρεμός και το Ρέμα εξετάζει τις αλλαγές, τις μεταστροφές και τη διαφορετική οπτική πενήντα και πλέον καλλιτεχνών, εστιάζοντας ιδιαίτερα στην ανατολική Μεσόγειο. Σε επαφή με την ιστορική φυσιογνωμία των εκθεσιακών χώρων και της ίδιας της πόλης -ένα χωνευτήρι πολιτισμών στο πέρασμα των αιώνων- η Μπιενάλε διερευνά μία ευρεία κλίμακα θεμάτων τοπικού χαρακτήρα που συνδέονται με τους ευρύτερους προβληματισμούς που προκύπτουν στον χώρο της ανατολικής Μεσογείου, από τις κοινωνικές διαφορές έως τα διλήμματα του ατόμου σε μία περίοδο οικονομικής και υπαρξιακής κρίσης.
Το κεντρικό πρόγραμμα της 3ης Μπιενάλε θα λάβει χώρα σε ιστορικά κτίρια της πόλης: Αλατζά Ιμαρέτ, Παζάρ Χαμάμ, Μπέη Χαμάμ, Κάζα Μπιάνκα, Γενί Τζαμί, καθώς επίσης και στα πέντε μουσεία που συνιστούν το διοργανωτικό σχήμα της 3ης Μπιενάλε: Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών.
To κεντρικό πρόγραμμα της 3η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης αντλεί έμπνευση από συγκεκριμένη πόλη ως μία μεταφορά του έντονου πολυπολιτισμικού χαρακτήρα του παρελθόντος της. Κάθε ένας από τους παραπάνω χώρους που θα στεγάσουν τις εκθέσεις του κεντρικού προγράμματος της 3ης Μπιενάλε θα αποτελεί ένα επεισόδιο από τη συνολική του αφήγηση του. Αυτά τα επεισόδια θα εμπνευστούν από την προηγούμενη και τη σημερινή χρήση των κτιρίων αυτών, την παλαιά και τη σύγχρονη συνεισφορά τους στην κοινωνική ζωή της πόλης και στις πολιτικές της ζυμώσεις. Κάθε ένα από αυτά τα κτίρια αποτελεί ορόσημο της τοπικής τους γειτονιάς και μαζί με το συγκεκριμένο χαρακτήρα τους θα καθορίσουν συνολικά το περιεχόμενο του κεντρικού προγράμματος αυτής της Μπιενάλε.
Το κεντρικό πρόγραμμα της 3ης Μπιενάλε A Rock and a Hard Place / Ο Γκρεμός και το Ρέμα περιλαμβάνει: έναν ιστορικό πρόλογο (πρόδρομο) στην Κάζα Μπιάνκα, μία δοκιμαστική πρόβα για έναν ιδεατό πλουραλισμό του μέλλοντος στο Αλατζά Ιμαρέτ και μία πολυφωνία σε συνάρτηση με τις πολλαπλές ιστορικές φάσεις του Γενί Τζαμί.
Η Κάζα Μπιάνκα θα μετατραπεί σε ένα σπίτι για στοχασμό και συζήτηση: ένα σαλόνι με διάρκεια ζωής από την περίοδο της κατασκευής του μέχρι και σήμερα. Θα είναι ένας χώρος όπου η ιστορία της Θεσσαλονίκης θα αναδυθεί και θα γεννήσει ένα σύνολο από σύγχρονα έργα, τα οποία θα εξετάζουν την παράδοση της συγγραφής και της αφήγησης στη λογοτεχνία: μία «ιδανική βιβλιοθήκη» για τους καλλιτέχνες αλλά και για τους επισκέπτες.
Το Αλατζά Ιμαρέτ θα μεταμορφωθεί ξανά σε ένα πολύχρωμο «πανδοχείο», όπως υποδεικνύει το όνομά του (Αλατζά σημαίνει πολύχρωμο και Ιμαρέτ σημαίνει το σπίτι των φτωχών). Ένα μέρος όπου διαφορετικές φωνές -ακόμα και αλληλοσυγκρουόμενες- θα συντρέξουν δυναμικά, εξουδετερώνοντας φαινομενικές αντιθέσεις. Το υβριδικό παρελθόν της πόλης θα αντηχήσει μέσα από τα σύγχρονα έργα, συγκροτώντας μία αυλή ανακούφισης και ταυτόχρονα μία πρόβα για ουσιαστική συνύπαρξη .
Το Γενί Τζαμί θα πάρει τη μορφή ενός αναχρονιστικού χώρου και με κάποιες εικαστικές παρεμβάσεις συγκεκριμένου τύπου θα δημιουργηθεί μία ποιητική πολυφωνία, όπου οι διάφορες περίοδοι της πόλης της Θεσσαλονίκης -για τις οποίες γίνεται αναφορά μέσα στο Γενί Τζαμί- θα αντηχούν ταυτόχρονα: Ισπανική, Μαυριτανική, Ισλαμική, Τουρκική, Οθωμανική, Τουρκική, Εβραϊκή.
Οι τρεις αυτές εκθέσεις συνιστούν έναν βασικό πυρήνα του κεντρικού προγράμματος, το οποίο περιλαμβάνει, επίσης, εκθέσεις στα πέντε μουσεία, εγκαταστάσεις σε οθωμανικά κτίρια και ένα κέντρο πληροφοριών -αναπόσπαστο τμήμα της έκθεσης. Επιπλέον, το πρόγραμμα ενσωματώνει μία σειρά περφόρμανς και διαδραστικών εκδηλώσεων που εστιάζουν σε πολιτισμικά και δημοφιλή θέματα, όπως προκύπτουν μέσα από τον χώρο της ανατολικής Μεσογείου, καθώς και παρεμβάσεις καλλιτεχνών που θα συνδέουν τα κτίρια που διαμορφώνουν το δίκτυο των διαφορετικών μερών της Μπιενάλε.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου